Muzej savremene umjetnosti<br />Republike Srpske

Muzej savremene umjetnosti
Republike Srpske

 

Muzej savremene umjetnosti Republike Srpske u periodu od 16. juna do 26. avgusta 2016. godine priredio je izložbu umjetnika i akademika Dušana Otaševića pod nazivom „Ilija Dimić – izložba slika i konstrukcija“.

Ovom prilikom banjalučkoj publici predstavljen je jedinstven koncept o Iliji Dimiću „imaginarnom geniju i idealnom umjetniku“, čiju su živopisnu biografiju zajedno osmislili Dušan Otašević  i  Branko Vučićević, ugledni filmski teoretičar, kritičar i scenarista iz Beograda.

„Duhovnog oca u istoriji umjetnosti nikada nisam imao, pa sam odlučio da ga izmislim!“, izjavio je Dušan Otašević predstavljajući djela „imaginarnog pretka“ – Ilije Dimića.

Izložba „Ilija Dimić – izložba slika i konstrukcija“, za koju je Otašević svojevremeno dobio nagradu iz Fonda „Ivan Tabaković“, prvi put je prikazana 1990. godine u beogradskoj Galeriji Sebastijan. Tom prilikom je premijerno predstavljena ova fikcionalna simulacija, odnosno stvaralaštvo do tada neotkrivenog pilota i avangardnog umjetnika. Život Ilije Dimića je hronološki smješten u period od 1901. godine, kada je rođen u Beogradu, do 1938. godine, kada gine kao borac u Španskom građanskom ratu. Školovao se na Bauhausu, oduševljavao se dadaizmom, zenitizmom, ruskim konstruktivizmom, dopisivao se s Tatlinom, bio opsjednut letenjem, a uzor mu je bio Dedal. U tom duhu su i nastali Ilijini radovi aerodinamičkih linija, koje je Otašević patinirao, ne bi li delovali što autentičnije.

Istoričar umjetnosti Ješa Denegri ističe da izložba ima dvojnu narav, jedna je duhovita, pristupačna, a druga otvara veoma temeljna pitanja iz istorije umjetnosti. Ova fikcionalna simulacija između ostalih problematizuje pitanje autora, originalnosti i kopije umetničkog djela, kao i paradokse rekonstrukcije fikcionalnih događaja ili pitanja da li se istorija umjetnosti bavi dekonstrukcijom ili rekonstrukcijom umjetnosti.

Izložba je realizovana u saradnji sa Galerijom Srpske akademije nauka i umetnosti i Fondacijom kolekcije Trajković iz Beograda.

 

Dušan Otašević (Beograd, 1940)

Akademiju likovnih umetnosti završio je 1966. godine u klasi prof. Ljubice Cuce Sokić. Jedan je od najznačajnijih umjetnika i predstavnika pop-art umjetnosti u bivšoj Jugoslaviji. Dušan Otašević je na najradikalniji način napravio obrat ka korištenju svakodnevnog potrošačkog predmeta kao podatka, znaka i tematike na beogradskoj umjetničkoj sceni šezdesetih godina. Kako se umjetnikova aktivnost vremenski poklapala sa pojavom pop-arta u Americi, predmet interesovanja mu postaju obične stvari iz životnog okruženja društva potrošnje, pa se sa razlogom javljaju varijante nove figurativne i predmetne ikonografije. 

Otašević prekida sa klasičnim slikarskim postupkom, a posljedica toga nije više slika po dotadašnjoj tehničkoj definiciji, nego je slika kao objekt ili novonastali predmet, slika-predmet. Najčešće su te slike-objekti rađene u više segmenata ili kao poliptisi (konstrukcija djela) sa metaforičkom nadgradnjom u vidu višesmislenih naziva, koji se sada shvataju kao „djelo sa porukom“, a ne djelo koje se zadovoljava samom svojom vizuelnom prezentacijom. Otašević će sve više insistirati upravo na sadržaju rada, nagovještavajući sklonost ka fiktivnim fabulama, koji će kulminirati u ciklusu o (izmišljenoj) Tronoškoj erminiji i „rekonstrukciji“ objekata nepostojećeg umjetnika Ilije Dimića. Otašević svojim djelima demistifikuje pojam umjetnosti i predstavu o umjetniku kao nekom ko „stvara“ pod srećnom zvijezdom inspiracije („Nema misterije, nema muze“ – D.O.)

Na samom početku karijere, šezdesetih i sedamdesetih, bio je podržan od strane zagovornika beogradske Nove figuracije, kao i mlađe kritike. Izlagao je više puta samostalno u Beogradu, a potom su uslijedili brojni nastupi u inostranstvu, među kojima treba spomenuti i predstavljanje na 36. bijenalu u Veneciji 1972. godine. Priredio je više od pedeset samostalnih izložbi i učestvovao na više od sto pedeset kolektivnih izložbi u zemlji i inostranstvu. Član je ULUS-a od 1967. godine. Predavao je na Akademiji lepih umetnosti u Beogradu od 2000-2006. Dopisni je član Srpske akademije nauka i umetnosti od 2003, a redovni od 2009. godine. Od 2011. Obavlja dužnost upravnika Galerije Srpske akademije nauka i umjetnosti. Dobitnik je više nagrada i priznanja.

Značaj Otaševićevih radova i njihova današnja aktuelnost, potvrđuje njegovo učešće na izložbi „The World Goes Pop“ u Tate Modern galeriji u Londonu, koja je trajala od septembra 2015. do januara 2016. godine.